150 LAT STRAŻY POŻARNEJ W SANOKU

Uroczystym obchodom 150. rocznicy powstania straży pożarnej w Sanoku towarzyszy wystawa plenerowa udostępniona na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Sanoku.
Poniżej przedstawiamy kilka faktów z dziejów tej jakże ważnej dla miasta i regionu formacji:
„W warunkach budownictwa drewnianego pożary stanowiły w dawnej Polsce śmiertelne zagrożenie dla miast i ich mieszkańców. Sanok nie stanowił w tej kwestii wyjątku. Jakoż w 1566 roku ogień strawił całe miasto, a z pożogi ocalał jedynie zamek, klasztor franciszkański i pięć domostw, nie wliczając przedmieścia. W kolejnych dekadach i wiekach Sanok nawiedzały groźne pożary, dopiero jednak dotkliwe zniszczenia, jakich miasto doznało w wyniku żywiołu w maju 1872 roku zmusiły władze do konkretnych działań. Rada Miejska podjęła decyzję o zakupie pokaźnej ilości sprzętu strażackiego, zatrudnieniu pompiera i instruktora (niejaki Kretter), a burmistrz Cyryl Ładyżyński powołał ochotniczą straż pożarną (której statut zatwierdzono 29 lipca 1873 roku).
Powstanie formacji stanowiło bodziec do rozwoju analogicznych jednostek; w końcu XIX wieku na terenie Sanoka, obok ochotniczej straży pożarnej zrzeszającej 29 osób, działała równolegle powołana przez Kazimierza Lipińskiego w 1897 roku przy Pierwszym Galicyjskim Towarzystwie Akcyjnym Budowy Wagonów i Maszyn straż fabryczna (45 osób) oraz miejska zawodowa straż pożarna (10 osób).
Ówczesne zasługi pożarnictwa sanockiego wykraczały poza aktywną walkę z żywiołem na obszarze miasta i obejmowały wspieranie rodzimej produkcji wozów strażackich. W latach 1904-1915 z osobnego działu budowy sikawek praktycznych Sanockiej Fabryki Wagonów wyjechało 677 wozów ogniowych, produkowanych w trzech typach.
Skuteczną walkę z żywiołem ognia i wody (strażacy sanoccy wielokrotnie walczyli ze skutkami powodzi, jak choćby w 1908 roku) przeplatały ćwiczenia i uroczystości strażackie, m.in. z 1910 roku, czy – celebrowane ze szczególnym rozmachem – obchody jubileuszu 60-lecia Podhalańskiej Ochotniczej Straży Pożarnej Miasta Sanoka, jakie miały miejsce 4 września 1932 roku.
W czasie II wojny światowej strażacy zaangażowali się czynnie w działalność konspiracyjną, oferowali schronienie ludziom zagrożonym wywózką do Niemiec i wykradali broń, produkowaną w fabryce czołgów. Działalność tę okupiono ciężkimi represjami, a pośród aresztowanych znalazł się komendant Ochotniczej Straży Pożarnej w Sanoku Miron Kuszczak, który zginął w Oświęcimiu w 1941 roku. Także po zakończeniu II wojny światowej sanoccy strażacy nieśli pomoc ludności cywilnej, zagrożonej akcjami UPA (w Dolinie granaty raniły poważnie biorących udział w akcji gaśniczej strażaków).
Po wojnie nastąpiły istotne zmiany strukturalne, które – na mocy ustawy z dnia 4 lutego 1950 roku – wprowadzały Komendę Główną Straży Pożarnych, której podlegać miały komendy wojewódzkie i powiatowe (w tym gronie Powiatowa Komenda Straży Pożarnej w Sanoku). Równolegle swoją działalność kontynuowała fabryczna Zawodowa Straż Pożarna, a z taśm produkcyjnych Sanowagu zjeżdżały pierwsze polskie powojenne samochody pożarnicze N 70 na podwoziu Bedford. Wysiłek produkcyjny w latach 1952-1958 był imponujący: fabryka wykonała 2014 samochodów pożarniczych i 2928 wózków P81. Ponadto od 1 lipca 1974 roku działała Zakładowa Straż Pożarna „Stomil”, której pierwszym komendantem został kpt poż. Mieczysław Długosz.
W związku z powołaniem Państwowej Straży Pożarnej (powstałej na mocy ustaw sejmowych z 24 sierpnia 1991 roku), 1 lipca 1992 roku Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej nadał statut Komendzie Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej w Sanoku, powołując jednocześnie Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą PSP, której pierwszym dowódcą został ppłk poż. Mieczysław Błasik”.

(orac. dr Jarosław Serafin)

Instytut Pamięci Narodowej
i Muzeum Historyczne w Sanoku
zapraszają na wystawę plenerową

SZLAKI NADZIEI
Odyseja wolności
Losy Polaków w czasie II wojny światowej

Twórcy o wystawie:
«W związku z 80. rocznicą rozpoczęcia wędrówki armii gen. Andersa ewakuowanej z ZSRS Instytut Pamięci Narodowej przygotował międzynarodowy projekt edukacyjno-memoratywny pt. „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”, który ma na celu upamiętnić wysiłek zbrojny Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz losy ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. Podczas II wojny światowej polscy żołnierze walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami. Chcemy przypomnieć bohaterskie czyny naszych lotników w Bitwie o Anglię, zapomnianych polskich żołnierzy spod Tobruku, Narwiku czy Monte Cassino» (źródło: IPN).

Wystawa plenerowa z pokazem multimedialnym czynna na dziedzińcu sanockiego zamku od 31 sierpnia do 30 października 2022

BEZPŁATNY WSTĘP DO MUZEUM DLA PODRÓŻUJĄCYCH POCIĄGIEM „WOJAK SZWEJK”
Przyłączając się do akcji „Pociąg do kultury” Dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku postanawia zwolnić z opłaty za wstęp do Muzeum Historycznego w Sanoku w miesiącach lipiec – sierpień 2022 r. osoby podróżujące pociągiem „Wojak Szwejk” (na trasie Rzeszów Główny-Sanok-Medzilaborce [Słowacja] i z powrotem).
Zwolnienie z opłaty obowiązuje w terminie 3 dni od daty przejazdu pociągiem „Wojak Szwejk” – decyduje data przejazdu umieszczona na bilecie kolejowym pociągu „Wojak Szwejk”. Osoby, którym przysługuje zwolnienie z opłaty obowiązane są okazać bilet kolejowy pociągu „Wojak Szwejk”, na którym data przejazdu winna być czytelna w kasie Muzeum.

Muzeum Historyczne w Sanoku
zaprasza na spotkanie autorskie z podróżnikami
Olą Synowiec i Arkadiuszem Winiatorskim

STONES ON TRAVEL – 12 000 KM PIESZO PRZEZ AMERYKI

25 lipca 2022 r., godz. 18:00
Sala Gobelinowa w podziemiach Zamku Królewskiego w Sanoku

Zapraszamy na nietypowe spotkanie autorskie, na które pisarze dotrą do nas... pieszo. Ola Synowiec i Arkadiusz Winiatorski odwiedzą nas podczas swojej pieszej wyprawy dookoła Polski. Na spotkaniu pokażą zdjęcia z poprzedniej pieszej podróży, którą opisali w nowej książce „Na poboczu Ameryk. Pieszo z Panamy do Kanady” (Wydawnictwo Czarne, 2022). Wyprawa ta zdobyła szereg nagród m.in. National Geographic Traveler uznał ją za Podróż Roku 2020.

Prawie 12 000 km przemierzonych pieszo, ponad półtora roku, 9 krajów, 19 par butów i jedna miłość. Arek Winiatorski po przejechaniu Ameryki Południowej autostopem stwierdził, że wciąż porusza się za szybko. By jeszcze lepiej poznawać świat, postanowił od Panamy przemierzać go pieszo. Przeszedł Amerykę Centralną zdobywając po drodze najwyższy szczyt każdego odwiedzanego kraju. Na południu Meksyku poznał miłość swojego życia – Olę Synowiec, z którą dotarł pieszo aż do Kanady. Razem zmierzyli się z własnymi słabościami, niebezpieczeństwami drogi, pustyniami, mrozami, ruchliwymi metropoliami i sięgającymi 3000 metrów przewyższeniami.

Ola i Arek słuchali historii życia zwykłych ludzi, bo to oni byli najważniejsi w tej podróży. Rozmawiali z mieszkańcami mijanych wsi, lokalnymi działaczami i ekscentrykami, z rolnikami i artystami, duchownymi i przemytnikami. Poznawali to, co zwykle w podróży rozmazuje się za szybami pędzących samochodów. To, co na poboczu Ameryk.

PODRÓŻ PRZEZ ŚWIAT OBRAZÓW ZDZISŁAWA BEKSIŃSKIEGO

Od 6 lipca 2022 Muzeum Historyczne w Sanoku wraz ze Studiem „Polyrain Jakub Ruszała” wznawia projekcje De Profundis – multimedialne doświadczenie, pozwalające wniknąć w świat obrazów Zdzisława Beksińskiego, dzięki wykorzystaniu technologii wirtualnej rzeczywistości.

Wizualizacja, umożliwia odbycie trójwymiarowej, immersyjnej podróży przez świat obrazów Zdzisława Beksińskiego przy wykorzystaniu okularów Oculus Rift oraz HTC Vive. Interpretacje obrazów malarza w wirtualnej rzeczywistości, nie tylko odwzorowują pełne niepokoju, surrealistyczne światyznane z dzieł artysty ale również ożywiają je sprawiając, iż obrazy reagują na obecność zwiedzającego. Spacerowi towarzyszy ambientowa muzyka oraz dźwięki otoczenia, pogłębiające wrażenie przeniesienia do przestrzeni obrazu.

Pokazy odbywać się będą w siedzibie Muzeum Historycznego w Sanoku – zamku królewskim (piwnice) od wtorku do niedzieli w godz. 9.00-17.00 oraz w poniedziałki w godz. 8.00-12.00.

Cena biletu : 15 zł
Serdecznie zapraszamy! 

VIRTUTI MILITARI ‒ 230. ROCZNICA USTANOWIENIA ORDERU

Otwarcie wystawy 24 czerwca 2022 r., godz. 18:00
Zamek Królewski w Sanoku (poddasze)

Wystawa czynna do 31 października 2022 r.

Fundacja „NAIO” THE MUSIC CONCEPT oraz Muzeum Historyczne w Sanoku
serdecznie zapraszają na koncert

KLASYKA MA MOC! „TEARS OF LOVE”,

który odbędzie się w dniu 09.07.2022 (sobota) o godzinie 19:00
w Muzeum Historycznym w Sanoku

Kameralny koncert muzyki renesansowej, a w nim:
piękne pieśni renesansowe brytyjskiego kompozytora Johna Dowlanda
oraz utwory solo na lutnię polskiego wirtuoza Jakuba Reys ‒ Polaka

Koncert pod patronatem Konsula Honorowego Republiki Chorwacji pana Pawła Włodarczyka
Koncert dofinansowany z budżetu powiatu sanockiego

Dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku
zaprasza na otwarcie wystawy

ANTONIO RAINONE
KOLORY SNÓW – MALARSTWO NAIWNE

25 czerwca 2022, godz. 18:00
Poddasze Zamku Królewskiego w Sanoku
Wystawa czynna w dniach: 25 czerwca – 3 lipca 2022
Uwaga! Z przyczyn niezależnych od muzeum wystawa czynna będzie do 3 lipca br. Za zmianę przepraszamy!

Antonio Rainone, ur. 16 października 1961 r. w Battipaglii k. Salerno we Włoszech. Związany z malarstwem od 10 roku życia. Zgodnie z rodzinną tradycją (dwóch wujków było malarzami) od najmłodszych lat zafascynowany był malarstwem. Pierwsze obrazy namalował, gdy miał zaledwie 10 lat. W wieku lat 20 jego prace cechował już indywidualny styl, należący do nurtu „naif”. Jego dorobek obecnie liczy ponad 650 dzieł, a obrazy znajdują się w kolekcjach europejskich (Włochy, Francja, Niemcy, Portugalia, Rosja i Polska), a także w Stanach Zjednoczonych i Iranie. Uczestniczył w licznych wystawach i konkursach, zdobywając prestiżowe nagrody.

Indywidualne wystawy krajowe:
– Battipaglia (Salerno) – 1995, 1996, 2001, 2002, 2006 r.;
– Giffoni Valle Piana (Salerno) z okazji 28. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego - 1998 r.;
– Willa Budetta, Montecorvino (Salerno) – 1998 r.;
– Funicula, Salerno – 2001 r.;
– Zamek w Caggiano (Salerno) – 2001 r.;
– Palazzo Sasso, Ravello (Salerno) –2003 r.;
– Kościół Św. Franciszka, Eboli (Salerno) – 2004/2007;
– Cava dei Tirreni (Salerno) – 2005 r.

Zbiorowe wystawy krajowe:
– San Giovanni Anthida, Cava dei Tirreni (Salerno) – 2008 r.;
– San Carlo Barnabiti, Florencja – 2008 r.;
– Villa Matarazzo, Santa Maria di Castellabate (Salerno) – 2009 r.

Wystawy zagraniczne:
– Osteria Caruso, Berlin (Niemcy) – 2001 r.;
– Shuvalov Palace, Sankt Petersburg (Rosja) – 2002 r.

Festiwale i konkursy:
Grand Prix Great Contemporary Painters, Rimini w 1999 r.;
Nagroda 3. Tysiąclecia Parlesca (Perugia) w 2000 r.;
Krajowa Nagroda Urania, Montecorvino Rovella (Salerno) w 2000 r.;
Jubileuszowa Nagroda Artystów miasta Battipaglia i Bellizzi Olevano S.T. w 2000 r.;
Krajowy Konkurs „Nagroda bez Barier” miasta Paestum - 3 miejsce, w 2000 r.;
Krajowa Nagroda Artystyczna miasta S. Arsenio (Salerno) we współpracy z Akademią Prince of Malta – 3 miejsce w 2001 r.;
Krajowa Nagroda „Boże Narodzenie”, Vada (Livorno) – 1 miejsce w sekcji malarstwo krajobrazowe w 2001 r.;
Międzynarodowa Nagroda w Trestina (Città di Castello, Perugia) w 2003 roku.

Prace w kolekcjach prywatnych i publicznych:
– Kolekcja „Pracownicy Pirelli” Dr. Tronchetti Provera w Mediolanie;
– Darowizna dla Ojca Świętego Jana Pawła II (Watykan) – 2003 r.;
– Urząd Miasta Battipaglia;
– Kolekcja prof. Valerego Ledneva (Rosja);
– Kolekcja dr Natalii Markovej (Rosja);
– Urząd Miasta Cava dei Tirreni (Salerno);
– Darowizna dla Ojca Świętego Benedykta XVI (Watykan) – 2006 r.;
– Darowizna dla Domu Rodzinnego Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach – 2006 r.;
– Darowizna dla Sanktuarium Matki Bożej w Fatimie (Portugalia) – 2012 r.